AC Milan ve FC Inter, 17 Ekim 2020 tarihinde bir kez daha Milano derbisinde karşı karşıya geliyorlar. AC Milan-FC Inter maçları dünyanın en büyük derbilerinden biridir. Aynı şehrin bu iki dev ekibinin randevularının tarihsel ve kültürel geniş bir geçmişi bulunmaktadır. Dosyamızda elimizden geldiğince önemli kırılma noktalarına değineceğiz.
Milan-Inter derbisi lokal bir derbi değil, uluslararası olmuş büyük bir randevudur aynı zamanda. Dünyanın her kıtasına dağılmış İtalyan göçmenler kadar dünya çapında milyonlarca futbolsever için de büyük bir lezzettir Derby della Madonnina. Öncelikle bu ismin Milano’da bulunan kutsal “bakire Mary” anıtından geldiğini belirtmemiz gerekiyor, bir diğer ismi ile Madonnina.
Bildiğimiz üzere 16 Aralık 1899 yılında Milan Kriket ve Futbol Takımı olarak kurulan takımımızın oy çokluğu ile seçilen ilk başkanı Sir Alfred Edwards’dır. Kendisi Milano’da bulunan bir İngiliz elçisidir. Kriket bölümü başkanı Edward Berra’dır. Futbol bölümü ise kısa bir süre içerisinde Herbert Kiplin önderliğine geçecektir.
“Altın Çocuk” Gigi Rivera, Inter derbilerinin unutulmazlarındandır.
1908 yılında yabancı oyuncuların oynaması konusunda görüş ayrılıklarından ötürü kurulan FC Inter takımı, aynı zamanda tarihsel bir kavganın da başlangıç noktasıdır. İlk kez 18 Ekim 1908 yılında her iki ekip İsviçre’nin Chiasso kentinde dostluk maçında karşılaşırlar.
Kuruluş döneminde Inter takımı “bauscia” olarak bilinen burjuva sınıfın takımı olarak anılmaya başlanır. Milano ve güney İtalya emekçi ve sendika üyeleri arasında sevgi ve sempati toplayan AC Milan ise “çalışan sınıf-proleterya” takımı olarak bellenir. Bir diğer ismiyle “casciavit”. Bu ideolojik kategorizasyonun sonucu olan ayrım noktaları 1986 sonrasında AC Milan kulüp başkanın İtalyan medya kralı ve sağ görüşlü Silvio Berlusconi olması ve Inter başkanının merkez sola yakın olan Massimo Moratti olması ile büyük oranda bulanıklaşmıştır. Ancak tarihsel misyonu sürdüren yapılanmalar halen bulunmaktadırlar.
1930’lar ve 40’larda oynayan G.Meazza’nın her iki kulüpte de forma giymiş bir oyuncu olması, karşılaşmaları 1926 yılında açılmış olan aynı stadta San Siro’da (Inter’liler tarafından Giuseppe Meazza olarak anılır) oynuyor olmaları, ezeli rekabette önemli kesişim kümeleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Meazza haricinde C.Vieri, Ronaldo, C.Seedorf, C.Domoraud, A.Pirlo, M.Ganz, G.Favalli, T.West, D.Simic, Ibrahimovic, Muntari, Bonucci her iki ekipte de forma giymiş oyunculardan bir kaçı olarak anılabilir.
1960 ve 1970’li yıllarda Inter takımı görece daha başarılı dururken, 1980’lerden bu yana AC Milan, gerek İtalya’nın gerekse dünyanın en başarılı ekiplerinden biri konumuna gelecektir.
1960’lı yıllarda Milano derbisi iki büyük yıldızı karşı karşıya getirir. Torino’lu efsane oyunculardan Valentino Mazzola’nun oğlu Sandro Mazzola ve AC Milan’ın “altın çocuk” lakaplı efsane oyuncusu Gianni Rivera! Bu dönemki büyük derbilerin iki önemli hocası bulunmaktadır. AC Milan’ın efsane hocası Nereo Rocco ve Inter’in hocası Helenio Herrera. Rivera ve Mazzola arasındaki rekabet milli takımda da sürmüştür. Birlikte pek oynamayan iki oyuncu daha çok birbirlerinin yedeği olarak değerlendirilmişlerdir.
Baresi kardeşler iki ezeli rakipte forma giyerek, 80’ler ve 90’ların başındaki derbilere adeta damga vurmuşlardır.
1980’lerde iki ekipte yabancı tandanslı trioları ile gündeme gelmişlerdir. AC Milan; Marco Van Basten, Frank Rijkaard ve Ruud Gullit triosu ile büyük başarılar yakalarken, FC Inter Alman triosu Andreas Brehme, Jürgen Klinsmann ve Lothar Matthäus ile mücadelesini sürdürmüştür. Yine Baresi kardeşlerin iki büyük takımda yer almaları ve bulundukları ekiplerin bayrakları olmaları bu dönemlerin unutulmaz olaylarından ve yukarıda değindiğimiz kesişim kümeleri benzetmesine örneklerden sadece biridir. Derbi heyecanı milli bazda da yaşanır. 1988’de AC Milan’ın Hollandalı triosu Euro’88’de Almanya’da şampiyon olurken, 2 yıl sonra Inter’in Alman triosu İtalya 90 Dünya Kupasında finalde Arjantin’i yenerek şampiyon olacaktır.
1980’lerin sonunda San Siro’da maçlardaki taraftar üstünlüğü belirgin bir şekilde AC Milan’dadır. Kırmızı siyahlılar 77 bin civarı taraftara oynarken, Inter bu dönemler 47-54 bin civarı taraftara oynamaktadır. 1996-2001 yılları arasındaki sıkıntılı evrede San Siro’da seyirci üstünlüğü FC Inter’e geçmiş ancak 2002 yılında Ancelotti dönemi ile birlikte 2008’e kadarki evrede, seyirci üstünlüğünü bir kez daha AC Milan devralmıştır.
Sahada olduğu kadar Milano ekiplerinin Curva Sud ve Curva Nord olarak bilinen iki önemli taraftar topluluklarının karşılıklı mücadelesi de, Derby Della Madonnina’nın vazgeçilmezlerindedir.
Son yıllarda unutulmaz derbilerden biri de 2001 Mayıs’ındaki Cesare Maldini önderliğinde çıktığımız ve kötü bir sezonda AC Milan’ın 6-0’lık tarihi zaferi ile sonuçlanan karşılaşma olmuştur.
1989 yılından 2006’ya kadar tek bir şampiyonluk yaşayamamış Inter, Calciopolli skandalı sonrasında Juventus’un şampiyonluğunun elinden alınması ve ikinci sırada sezonu bitiren takımımızdan da puan kesilmesi sonrasında, bir bakıma federasyonun armağanı olarak 2006 yılında Scudetto ile ödüllendirilmiştir. Ertesi sene Juventus’un olmadığı ve AC Milan’ın -8 puan ceza ile başladığı ligde yeniden şampiyon olmuştur Inter. Ancak Inter’lilerin sevinci sadece bir kaç gün sürebilmiş, AC Milan Atina’da 7. Avrupa Şampiyonluğunu ilan etmiş ardından 5. UEFA Süper Kupasını ve 4. Kıtalararası Şampiyonluğunu kazanmıştır.
Derbi istatistiklerinde AC Milan’ın belirgin bir üstünlüğü bulunmaktadır.
Oldukça özet bir dosya olarak görebileceğiniz bu dosyayı son olarak istatistiklerle tamamlayalım.
Serie A’da şu ana kadar AC Milan’ın 62 galibiyeti Inter’in 74 galibiyeti bulunmaktadır, 58 karşılaşma berabere bitmiştir. İtalya Kupasında galibiyet üstünlüğü 10’a 7 ile AC Milan’dadır. İtalya Kupası’nda da Milan’ın 1 galibiyetine karşılık Inter’in galibiyeti bulunmamaktadır. Şampiyonlar Liginde yine üstünlük AC Milan’dadır. Milan adına 2 galibiyet ve 2 beraberlik bulunmaktadır. Resmi maçlarda toplamda Inter’in 309 golü bulunurken AC Milan’ın 301 golü bulunmaktadır.
Oyuncular bazında Andriy Shevchenko 14 derbi golü ile Milan adına ilk sırada yer almaktadır. Inter cephesinde ise Giuseppe Meazza 12 golü ile ilk sıradadır. Paolo Maldini 56 kez derbi heyecanı yaşar iken, Inter cephesinde Javier Zanetti 47 kez derbiye çıkmıştır.
Her ne olursa olsun, AC Milan-Inter derbileri çok büyük bir tutkudur dünya futbol tarihinde ve AC Milan Türkiye olarak bu tutkuyu yaşatmak bizler için bir görevdir diyoruz. San Siro bir Derby della Madonnina’ya daha hazır.
NOT: Bu yazı ilk olarak 2008 yılında Redsun tarafından AC Milan Türkiye forumunda yayınlanmış olup, Türkçe hazırlanmış en kapsamlı Derby della Madonnina yazısıdır. Güncellenip, günümüze uyarlanmıştır.
Redsun
